maandag 21 maart 2011

Misschien gillen planten ook!

Dat je geen vlees wil eten omdat je gezonder wil leven, daar kan ik volledig in meegaan maar ik heb nooit goed begrepen waarom mensen vegetariër of zelfs veganist worden omdat ze het zo erg vinden voor de dieren.
Als ik die reden te horen krijg, heb ik altijd zoiets van 'en de planten dan?'. Waarom zouden dieren als levensvorm, belangrijker of beter zijn dan planten? Zijn er wel morele of ethische redenen om groenten boven biefstuk te verkiezen? Ik heb altijd gevonden van niet.

Er zijn veel verschillen tussen planten en dieren. Eén daarvan is dat plantencellen (dierencellen niet) chloroplasten bevatten, kleine groene organellen die lichtenergie in suiker kunnen omzetten. De meeste van die verschillen bepalen echter niet wat we wel of niet eten.
Het belangrijkste verschil dat wel een invloed schijnt te  hebben is het feit dat planten geen zenuwcellen of hersenen hebben. Daaruit besluiten we dan dat ze geen pijn kunnen voelen. Dus kunnen ze niet lijden zoals wij dat doen. Aan dieren daarentegen kan je wel heel duidelijk zien dat ze pijn lijden of 'kunnen' lijden. Wanneer ze aangevallen worden, zullen ze gillen, worstelen en zo hard mogelijk weg rennen.


De reactie van planten op een aanval zijn voor ons veel moeilijker waar te nemen.
Het is niet omdat planten niet gillen, of althans niet hoorbaar voor ons, en niet kunnen wegrennen, dat ze zomaar bereid zijn om hun leven te geven om in een salade of groentenschotel te eindigen. Wanneer een plant verwond wordt, komt er een heel verdedigingsmehanisme in actie: chemische stoffen worden vrijgegeven  waardoor naburige planten uit voorzorg hun chemische verdediging verhogen of die predatoren van de dieren die de schade veroorzaken, aantrekken. In de planten zelf komen hele herstellingsprocessen in actie waarvan wetenschappers tot vandaag nog niet alle details kennen.
Planten reageren niet alleen op aanvallen, ze staan altijd paraat. Daarvan getuigen de talrijke doorns, stekels, netelharen en dodelijke vergiffen waarmee ze gewapend zijn. Als al deze moeite niet getuigt van een organisme dat probeert te overleven, weet ik niet wat dat dan wel doet.
Planten doen zelfs een aantal dingen waarvan wij vinden dat ze typisch iets voor dieren zijn. Ten eerste bewegen ze en vertonen ze activiteiten die we alleen kunnen omschrijven als 'gedrag' al zijn deze alleen maar waar te nemen via time-lapse fotografie. En nog niet zolang geleden hebben wetenschappers ontdekt dat planten nabije verwanten konden detecteren en anders groeien in hun aanwezigheid. Een dergelijk verfijnd gedrag vertonen zelfs de meeste dieren niet.

Als je er goed over nadenkt is het vreemd dat we verwachten dat een organisme bereid is te eindigen als ons voedsel.

Maar de vraag blijft: 'Wat zullen we eens eten vandaag?' want ook wij overleven graag. 

Dit alles en meer kan je terugvinden in een artikel dat op 15 maart in de IHT verscheen maar dat ook op internet te consulteren is.

1 opmerking:

@rno zei

Waarom eten we onze eigen hond of kat niet op?
Of cavia Pietje aan een saté-stokje?

In onze voeding kunnen wij keuzes maken. Keuzes maken op basis van onze gezondheid. Maar ook door logisch na te denken. Probeer je eens voor te stellen of het voor jou fysiek mogelijk is om een koe of varken te vangen om deze vervolgens met blote handen te wurgen. Uiteen te rijten en rauw op te peuzelen.
Nee, geef mij dan maar een paprika of een banaan.